ДОСЖАН ҚАШАҚҰЛЫ
Досжан Қашақұлы (1815–1890) — қазақ халқының белгілі діни қайраткері, әрі ислам дінін насихаттаушы, тарихи тұлға. Ол 19 ғасырда өмір сүрген және қазақ даласында ислам дінінің таралуына үлкен ықпал еткен адам. Досжан ишан ретінде танылып, халық арасында білімділігімен, дінге деген терең ұстанымымен және медреселер ашып, жас буынға діни білім берумен танымал болған. Досжан Қашақұлы Ақтөбе өңірінде дүниеге келген. Ол жастайынан діни білімге құмар болып, Бұхара, Ташкент сияқты сол замандағы ірі діни орталықтарда оқыған. Сол жерлерде ислам ғылымдарының негіздерін үйреніп, ишан атанған. Ишан — халық арасында аса құрметті діни ұстаз, сопылық ілімнің жолын ұстанушы тұлға. Досжан Қашақұлы ислам дінін терең меңгеріп қана қоймай, оны қазақ даласында насихаттап, исламның қазақ қоғамындағы орнын нығайтуға атсалысты. Ол мешіттер мен медреселер салып, көптеген шәкірттер тәрбиеледі. Шәкірттерінің ішінде қазақ халқының дін қайраткерлері мен қоғам қайраткерлері де болды. Досжан ишанның еңбегі қазақ даласындағы рухани-діни қайта өрлеу кезеңіне сәйкес келеді. Ол дінді біліммен ұштастыруды, әрі исламды қазақ халқының дәстүрлерімен үйлесімді етуді қолдаған.
